Το Βιβλίο των Ονείρων
Μία απλή μέθοδος για αβίαστη χαρά,
αισιοδοξία, αφοβία και αφθονία.
Αλαζονεία, μετριοφροσύνη ή ταπεινότητα;
Αδιαφόρησα, επίσης, για το αν θα μπορούσα να θεωρηθώ τρελός ή αλαζόνας που νομίζω ότι μπορώ να σώσω εγώ μόνος μου ολόκληρη την ανθρωπότητα από τα αδιέξοδά της. Αδιαφόρησα για την ύβρη προς το Θεό, που ως τέτοια θα μπορούσε να εκληφθεί αυτή η φιλοδοξία μου. Αδιαφόρησα και για το φόβο μου μήπως φανώ υπερβολικά φιλόδοξος. Θεώρησα, αντίθετα, ότι δεν πρόκειται για μία υπέρμετρη φιλοδοξία, αλλά πρόκειται μόνο για μία αθώα, ειλικρινή, ηθελημένα απλοϊκή και παιδιάστικη καταγραφή τού τι θα ήθελα να συμβεί σε μένα και στον κόσμο, σε όλη την έκταση της χαράς και της αφθονίας που μπορώ να φανταστώ ότι δύναται να φτάσει αυτή η ανάπτυξη για όλους μας.
Προκειμένου να μπορέσω να καταγράψω σε όλη του την έκταση το καλό που θέλω να είμαι σε θέση να προσφέρω σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, απαλλάχθηκα συνειδητά από την ψυχολογική ανάγκη μου να είμαι ή να φαίνομαι μετριόφρων. Δεν ντράπηκα να φανταστώ ότι μπορώ να γίνω ο σωτήρας της ανθρωπότητας· δε θέλησα να αφήσω το φόβο μήπως φανώ αλαζόνας να με εμποδίσει να φανταστώ ελεύθερα το δυνητικό εύρος της θετικής επιρροής μου σε όλη της την έκταση και σε όλο της το μεγαλείο.
Αποφάσισα, δηλαδή, να μη με συρρικνώνει ανώφελα η ιδεοληψία της κακώς εννοούμενης μετριοφροσύνης και προτίμησα αντ’ αυτής να έχω μεγάλο όραμα και παράλληλα να είμαι ταπεινός, με την ορθή έννοια, με την έννοια του σεβασμού για την αξία των άλλων. Ξεκαθάρισα, έτσι, μέσα μου μία παρεξήγηση που περιόριζε το νου μου τόσα χρόνια χωρίς να το ξέρω: άλλο μετριοφροσύνη και άλλο ταπεινότητα. Η μετριοφροσύνη, κατάλαβα, είναι, όπως το λέει η λέξη, μετριότητα, δηλαδή «μέτρια φρόνηση» και περιορισμός του εαυτού και των άλλων, ενώ η ταπεινότητα είναι εκτίμηση και θετικός οραματισμός για τον κάθε άνθρωπο και πίστη στο απεριόριστο εύρος του πνεύματός του, που μπορεί κάλλιστα να είναι μεγαλύτερο από το εύρος του δικού μου πνεύματος.
Από φόβο μήπως θεωρηθώ ουτοπιστής ή αλαζόνας, να μην έχω το θάρρος ούτε καν να σκέφτομαι πώς θα ήθελα να διαμορφωθεί η ζωή μου και ο κόσμος μέσα στον οποίο ζω; Αυτό μου φάνηκε σαν αναπηρία, μία πνευματική αναπηρία, ένας ακρωτηριασμός του πνεύματός μου, ένα έγκλημα που διαπραττόταν επί χρόνια κατ’ εξακολούθηση από τον ίδιο μου τον εαυτό κατά του εαυτού μου, στο βωμό της συμμόρφωσής μου με τα κοινωνικά πρότυπα· στο βωμό του φόβου μου να είμαι διαφορετικός και δακτυλοδεικτούμενος.
Αποφάσισα, λοιπόν, να υπερβώ αυτόν τον συναισθηματικό εκβιασμό στον οποίο είχα ως τώρα υποταχθεί και να θεωρήσω ως μία πολύ ουσιαστική δραστηριότητα και δημιουργική εργασία το στοχασμό πάνω στις αλλαγές που θέλω να συμβούν στη ζωή μου και στον κόσμο μέσα στον οποίο ζω. Αποφάσισα ότι ο χρόνος που θα αφιερώσω σε αυτή τη δραστηριότητα θα είναι μία πολύ καλή επένδυση και όχι μία άσκοπη περιπλάνηση του νου μου σε ουτοπίες, όπως παλιά χαρακτήριζα τέτοιου είδους «εξωπραγματικές», όπως τις έλεγα, πνευματικές ενασχολήσεις.