Η  Πολιτεία της  Λευτεριάς
Ένα ταξίδι Αλήθειας στα άδυτα του νου
με προορισμό την εσωτερική Ελευθερία.

Β16. Ο νους εγκαταλείπει τις προσδοκίες του.

Το ίδιο βράδυ…

«Ήμουνα πράγματι πιο γρήγορος, πιο άμεσος. Χωρίς αντίσταση περνούσα από το ένα θέμα στο άλλο», συλλογιέται ο νους, καθώς κάνει τον απολογισμό της ημέρας του. Η δοκιμή πέτυχε, θα τη συνεχίσει και απόψε μέχρι να κοιμηθεί, και αύριο πάλι.

Πολλές από τις σκέψεις που εγκατέλειψε συνειδητά μέσα στη διάρκεια της ημέρας σχετίζονταν με κάποιες από τις πιο κύριες προσδοκίες του. Δεν τον πείραξε που τις άφησε κατά μέρος. Ήταν γι’ αυτόν πιο σημαντική η απρόσκοπτη ροή παρά η ικανοποίηση των προσδοκιών του, επειδή έτσι το είχε ορίσει μέσα του εξαρχής. Με ευκολία τις άφηνε τις προσδοκίες κατά μέρος, προκειμένου να διευθετεί ήσυχα ό,τι προέκυπτε στο δρόμο του. Θυσίαζε πρόθυμα αυτό που είχε θεωρήσει ως ευχάριστο και σημαντικό για χάρη αυτού που του ζητιόταν. Έβαζε έτσι άθελά του πιο σωστές προτεραιότητες και οι επιλογές του αποδείχθηκαν στην πράξη πιο πετυχημένες, χωρίς να καθυστερεί με περιττές αμφιταλαντεύσεις σε ψευδοδιλήμματα.

Τα διλήμματα αποδείχθηκαν πράγματι ψευδή, αφού στο τέλος της ημέρας νιώθει βαθιά ικανοποίηση από την απόδοσή του, όχι μόνο σε σχέση με τα εξωτερικά επιτεύγματά του αλλά, κυρίως, σε σχέση με την εσωτερική ικανοποίηση που πήρε από τη χαρά και την απλότητα που γεύθηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Έτσι, του φάνηκε σήμερα εύκολο να εγκαταλείψει την προσδοκία να συμφωνήσουν κάποιοι συνεργάτες του με τον τρόπο διεκπεραίωσης εργασιών που πρότεινε εκείνος και τους άφησε ελεύθερους να δοκιμάσουν το δικό τους τρόπο και τους εμπιστεύθηκε ότι θα κάνουν μόνοι τους τις διορθώσεις στα προβλήματα που θα συναντούσαν κατά την εφαρμογή του δικού τους τρόπου εργασίας.

«Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες», λέει η παροιμία, και ο νους χάρηκε σήμερα πολύ που με την καινούργια τακτική του της απλότητας και της εμπιστοσύνης απέφυγε να μεταμορφωθεί σε πίτουρο και να γίνει γεύμα για τις κότες.

Επίσης, του ήταν εύκολο να εγκαταλείψει την προσδοκία να τηλεφωνήσει σε πάρα πολλούς πελάτες και ανταποκρίθηκε πρόθυμα σε διάφορες εμβόλιμες ανάγκες που του πρόβαλαν οι συνεργάτες του, με αποτέλεσμα να επιτευχθεί πιο σφαιρικό όφελος με μεγαλύτερες προοπτικές από την απλή εξασφάλιση πολλών πωλήσεων μέσα σε μία μέρα.

Γενικά, ο νους σήμερα διαπίστωσε πως η πρόθυμη εγκατάλειψη των προσδοκιών τον κάνει πολύ πιο ευέλικτο και αποτελεσματικό, και δεν πειράζει και αν δε γίνουν όλα όπως ακριβώς τα είχε σκεφτεί. Στο κάτω-κάτω, ποιος είναι αυτός που οι σκέψεις του είναι πάντα τόσο σωστές και τέλειες που πρέπει οπωσδήποτε να υλοποιούνται, αλλιώς θα γίνει καταστροφή μεγάλη;

Ήτανε, δηλαδή, σήμερα ανοικτός σε άλλες ιδέες που καταργούσαν τις δικές του και τις αντικαθιστούσαν, χωρίς τον παλιό πόνο και τρόμο για το ενδεχόμενο της μη υλοποίησης των δικών του ιδεών, τις οποίες κατέβασε έτσι από το βάθρο της εκθειασμένης τελειότητας και στη θέση τους τοποθέτησε πάνω στο βάθρο την ειρηνική και απρόσκοπτη ροή του χείμαρρου των αλλαγών και των ανατροπών που φέρνει μέσα σε μία μέρα η ζωή.

Κλείνει τώρα τα μάτια για να αφουγκραστεί την εσωτερική διαδικασία της εγκατάλειψης των ιδεών του, ώστε να εμβαθύνει σ’ αυτήν και να τη γνωρίσει καλύτερα, για να γίνει πιο ικανός να την επαναλαμβάνει όποτε παρατηρεί ότι έχει ταυτιστεί ξανά με τις προσδοκίες του. Παρατηρεί την προσδοκία του να γίνει πλούσιος, κομψός, αθλητικός τύπος, δημοφιλής και να τον αγαπούν και να τον θαυμάζουν όλα του τ’ αδέλφια, ιδίως οι όμορφες γυναίκες. Παρατηρεί τώρα το άγχος που του γεννούν ώρες-ώρες αυτές οι προσδοκίες.

Αφήνει αυτές τις σκέψεις να ρέουν μέσα στο κεφάλι και να χύνονται διαμέσου του λαιμού μες στο κορμί μου. Οι ίδιες οι σκέψεις χάνονται μέσα στη Γη, μα η ενέργειά τους παραμένει και κινητοποιεί το σώμα μου να κάνει όσα χρειάζονται για την επίτευξη αυτών των στόχων. Οι προσδοκίες έχουν πλέον εγκαταλειφθεί, μαζί και το άγχος που μου προκαλούσαν, έχει μείνει μόνο η κινητοποίηση και η δημιουργική χαρά που αυτές γέννησαν με το πέρασμά τους μέσα από το κορμί μου.

Ο νους επιτέλους επιτρέπει στη μέχρι τώρα θεωρούμενη ως αποδιοπομπαία και αποκρουστική εικόνα του εαυτού τού στερημένου από τα προσδοκώμενα αγαθά να ζει μέσα του. Δεν τον αγχώνει πια αυτή η εικόνα, δεν τη φοβάται, δεν προσπαθεί πια να τη διώξει, έχει συμφιλιωθεί απόλυτα μαζί της. Έχει, επιτέλους, το δικαίωμα να είναι ένας αποτυχημένος! Έχει ξαναβρεί τη χαμένη ησυχία του.

Η εγκατάλειψη των προσδοκιών είναι για το νου μία ιδιαίτερα λυτρωτική απογύμνωση. Νιώθει πάλι γυμνός, όπως όταν ήρθε στον κόσμο, τότε που ακόμα δε γνώριζε τον κόσμο, δεν ήξερε τους κανόνες του και δεν είχε πληροφορηθεί τίποτα για τα αγαθά που του υποσχόταν αυτός ο κόσμος και γι’ αυτό δεν είχε τότε ακόμα γεννηθεί μέσα του καμία απολύτως προσδοκία. Το μόνο που τον ενδιέφερε τότε ήταν η ρώγα της μητέρας του, η αγκαλιά της και τα μαγικά όνειρα του ύπνου. Δεν τον ανησυχούσε το μέλλον καθόλου, προφανώς δεν είχε καν μάθει να διαχωρίζει το παρόν από το παρελθόν και το μέλλον, αυτές ήταν μάλλον έννοιες που δεν τις είχε καν σκεφτεί ότι υπάρχουν.

Ίσως ακριβώς αυτή η άγνοια των βρεφών για το παρελθόν και το μέλλον να είναι απόδειξη ότι παρελθόν και μέλλον στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν και ότι είναι μόνο γέννημα του ανθρώπινου νου, αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα που θέλει πολλή συζήτηση.

Όταν ήταν βρέφος, ο νους δε συνέδεε την ευτυχία του με την προοπτική της εκπλήρωσης των προσδοκιών του, αφού δεν είχε προσδοκίες. Δεν ήξερε τι σημαίνει «προσδοκία», δε γνώριζε καν ότι υπάρχει αυτή η έννοια. Ίσως ούτε η έννοια της προσδοκίας να μην υπάρχει τελικά, γέννημα του ανθρώπινου νου μάλλον είναι και αυτή, όπως το παρελθόν και το μέλλον.

Αυτή τη ζηλευτή κατάσταση απογύμνωσης αναβιώνει τώρα ο νους και χαίρεται, καθώς εγκαταλείπει μία μία τις προσδοκίες του. Λύτρωση, λύτρωση και πάλι λύτρωση. Η γυναίκα και ο χρυσός συνεχίζουν να υπάρχουν γύρω του, μα δεν τον αφορούν, όπως δεν τον αφορούν και οι αγωνίες που γεννιούνται μέσα του γι’ αυτά τα δύο αγαθά. Αν τα συναντήσει τυχαία, έχει καλώς, αν όχι, καθόλου δεν πειράζει. Απολαμβάνει τη γύμνια του και αυτή η απόλαυση του είναι αρκετή. Νιώθει για πρώτη φορά τόσο αυτάρκης.

Θυμάται το παλιό γενικευμένο αίσθημα ανεπάρκειας και συγκινείται με το νέο δώρο που του δόθηκε, γιατί η επάρκεια που νιώθει τώρα του δείχνει τη δυνατότητα να είναι στο εξής αφεαυτού ευτυχισμένος, μη έχοντας τίποτα, μη προσδοκώντας τίποτα, χωρίς να ανησυχεί για το πώς θα γεμίζει στον ελεύθερο χρόνο του την «αβάσταχτη ελαφρότητα»[1] της εγκόσμιας ύπαρξής του. Όπως είπε και ο αδελφός Νίκος Καζαντζάκης: “Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι λέφτερος”.



[1] Διατύπωση δανεισμένη από τον ελληνικό τίτλο «Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι» του μυθιστορήματος του Μίλαν Κούντερα «The Unbearable Lightness Of Being», που έγινε και κινηματογραφική ταινία.

Μοιράσου το στα social media