Το πρόβλημα των επικαθίσεων
(για τρόπους επίλυσης του προβλήματος πατήστε εδώ)
Α. Τα είδη των επικαθίσεων.
Μέσα στα δίκτυα διακίνησης και αποθήκευσης υγρών δηµιουργούνται συχνά επικαθίσεις υλών, οι οποίες είναι διαλυµένες µέσα στα υγρά και για διάφορους λόγους αποτίθενται στα τοιχώµατα σωληνώσεων, δεξαµενών, βανών, αντλιών και άλλων µερών των δικτύων.
Οι πιο συνηθισµένες κατηγορίες τέτοιων υλών είναι:
-
Άλατα ασβεστίου, µαγνησίου κ.ά. µετάλλων, γύψος κτλ.
-
Ελεύθερα µέταλλα όπως σίδηρος, µαγγάνιο κτλ.
-
Άµµος, χώµα, φύκια κ.ά. φερτές ύλες (συνήθως σε νερό γεωτρήσεων, θάλασσας, ποταµών κτλ.)
-
Άλγη και άλλες φυτικές επικαθίσεις (σε πλαστικούς σωλήνες, πισίνες κτλ.)
-
Στρειδώνα κ.ά. ζωικοί οργανισµοί που προσκολλώνται σε δίκτυα θαλασσινού ή ποταµίσιου νερού
-
Χηµικές επικαθίσεις (βερνίκια, χρώµατα κτλ. π.χ. σε βαφεία)
-
Οργανικό πουρί (σύνηθες σε αγωγούς αποχέτευσης)
-
Στερεά κατάλοιπα υγρών τροφίµων (από γάλα, χυµούς ντοµάτας & φρούτων, κρασί κτλ.)
-
Λάδια, λίπη, γράσα (σε αγωγούς υγρών τροφίµων, καυσίµων κτλ.)
-
Κολλοειδή, πολυµερή κτλ. (συνήθως σε βιοµηχανίες πλαστικών)
Β. Οι αιτίες δηµιουργίας των επικαθίσεων.
Οι κυριότερες αιτίες που ευνοούν την απόθεση των υλών αυτών στα εσωτερικά τοιχώµατα των δικτύων διακίνησης υγρών είναι οι ακόλουθες:
-
Η επαφή του υγρού µε επιφάνειες θερµότερες από αυτό (εναλλάκτες, αντιστάσεις κτλ.)
-
Η από κατασκευής τραχιά επιφάνεια των επιφανειών (π.χ. µαύρη σιδηροσωλήνα)
-
Η σταδιακή εκτράχυνση των επιφανειών από µηχανικές ή χηµικές αιτίες (αµµοβολή από στερεά αιωρούµενα, συχνοί χηµικοί καθαρισµοί κτλ.)
-
Η εξάτµιση του υγρού που επιτυγχάνεται µέσω θέρµανσης ή ψεκασµού
-
Η ύπαρξη τροφής (π.χ. πλαστικές σωληνώσεις) για µικροοργανισµούς
-
Η χαµηλή ροή σε περιοχές του δικτύου όπως συλλέκτες, δεξαµενές, καπάκια εναλλακτών
Γ. Τα προβλήµατα που προκαλούν οι επικαθίσεις.
Οι διάφορες ύλες που αποτίθενται στα εσωτερικά τοιχώµατα των δικτύων διακίνησης νερού και άλλων υγρών προκαλούν διάφορα προβλήµατα. Δείτε εδώ τον πίνακα που παρουσιάζει τα πιο συνηθισµένα από τα προβλήµατα που µπορούν να προκαλέσουν τα είδη επικαθίσεων που αναφέρονται στην παράγραφο Α. (Σε ορισµένες περιπτώσεις το «ΝΑΙ» και το «ΟΧΙ» δεν ισχύουν απόλυτα.)
Παρατηρήσεις & συµπεράσµατα:
Μόνο τα άλατα (το πιο συχνό είδος επικαθήσεων) προκαλούν όλων των ειδών τα προβλήµατα. Όλων των ειδών οι επικαθήσεις απαιτούν συχνούς (χηµικούς και µηχανικούς) καθαρισµούς. Όλων των ειδών οι επικαθήσεις προκαλούν υψηλό οικονοµικό κόστος. Όλων των ειδών οι επικαθήσεις έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην οικολογία και την υγεία. Η σπατάλη ενέργειας εξαιτίας των επικαθήσεων κοστίζει πολύ περισσότερο από όσο νοµίζουµε συνήθως.